نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری فقه و حقوق، مدرس گروه حقوق، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

2 مدرس و معاون دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز. ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق عمومی،واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

4 کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی

چکیده

ا
امام خمینی(ره) به عنوان یک مجتهد جامع‌الشرایط نواندیش، آشنا به امور زمان و مقتضیات و واقعیات آن بود که ضمن طرح تئوری تعامل دین و سیاست؛ فصل تازه‌ای در اندیشۀ سیاسی به وجود آورد. آن حضرت با تأسی به آموزه‌های الهی و سیره ائمه اطهار (ع)؛ استقلال دولت‌های اسلامی و مقابله با نظام سلطه را مطرح و نظام جمهوری اسلامی ایران را بر پایۀ حفظ عزت، سیادت مسلمانان و نفی هرگونه سلطۀ بیگانگان بنیان نهاد. معمار کبیر انقلاب اسلامی معتقد بود روابط مسلمانان با کشورهای غیر اسلامی باید بر اساس قاعدۀ «نفی سبیل» برنامه‌ریزی شود. تتبع در اندیشه‌های والای مدیریتی آن حضرت بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر می‌رسد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و برای گردآوری اطلاعات آن از ابزار فیش‌برداری بامطالعۀ کتابخانه‌ای استفاده شده است. این جستار درصدد پاسخ به این سؤالات است اولاً: جایگاه قاعدۀ نفی سبیل در تعالیم اسلامی کجاست؟ ثانیاً: اندیشه‌های امام خمینی(ره) در مورد قاعدۀ نفی سبیل چیست؟ یافته‌ها نشان می‌دهد قاعدۀ نفی سبیل یکی از اصول بسیار مهم فقهی در اسلام است که بر کلیۀ روابط بین‌المللی آن حکومت می‌کند و در اندیشه‌های مدیریتی امام خمینی(ره) نیز، روابط اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و نظامی مسلمانان با بیگانگان باید بر مبنای آن قاعدۀ طراحی شود که در این صورت، بیگانگان هیچ‌گونه راه استیلاء نخواهند داشت و همواره عزت، استقلال، شرافت و اصالت مسلمانان در تمامی عرصه‌ها حفظ خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Management thoughts of Imam Khomeini (RA) in relations with foreigners

نویسندگان [English]

  • seyyed jafar Hosseini 1
  • Behzad Mikaili 2
  • Sakineh Ojaghi 3
  • rogaye mehri 4

1 , Ph.D. in Jurisprudence and Law, Faculty of Law Department, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.

2 Lecturer and Vice-Chancellor of Faculty of Law and Political Sciences, Islamic Azad University, Tabriz branch, Iran.

3 master's student public law, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.

4 Master of Fiqh and Basics of Islamic.

چکیده [English]

Imam Khomeini as a comprehensive mujtahid of new thinking, was familiar with the affairs of the time and its requirements and realities. It created a new chapter in political thought. That Hazrat, with the help of the divine teachings and the life of the Imams of Athar, He advocated the independence of Islamic states and confronting the domination system and founded the Islamic Republic of Iran on the basis of preserving the honor, sovereignty of Muslims and rejecting any foreign domination. The great architect of the Islamic Revolution believed that the relations between Muslims and non-Islamic countries should be planned based on the rule of "mustache negation". It seems more necessary than ever to follow the noble management thoughts of that Prophet. Descriptive-analytical research method was used to collect information from a survey tool with a library study. This essay seeks to answer these questions: First: where is the position of the rule of negation of mustache in Islamic teachings? Secondly: What are the thoughts of Imam Khomeini regarding the rule of negation of mustache? The findings show that the rule of negating a mustache is one of the most important jurisprudential principles in Islam, which governs all its international relations and in the managerial thoughts of Imam Khomeini, the economic, political, cultural and military relations of Muslims with foreigners should be designed based on that principle in this case, foreigners will not have any way to conquer Muslims and the dignity, independence, honor and authenticity of Muslims will always be preserved in all fields.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Independence
  • Thoughts of Imam Khomeini
  • The rule of the infidels
  • Mustache negation rule
  • Management
منابع و مآخذ
قرآن کریم.
آقابخشی، علی اکبر (1379). فرهنگ علوم سیاسی، جلد یک، تهران، نشر چاپار.
ابن منظور، محمدبن مکرم (1407 ق). لسان العرب، ج 11، بیروت، دار صادر.
احمدوند، محسن، قبولی، محمدتقی، فخلعی، محمدتقی (1395)، نگرشی نو در مفاد قاعدۀ نفی سبیل و نسبت سنجی آن با عدالت در روابط بین‌المللی، دوفصلنامۀ علمی و پژوهشی کاوشی نو در فقه، سال 23، شماره 1.
ارجینی، حسین (1386). سلطه‌پذیری در سیاست خارجی دولت اسلامی، فصلنامۀ علمی تخصص فقه و اصول، شماره 3.
بابایی، علی (1369). فرهنگ علوم سیاسی، جلد 2، تهران، انتشارات ویس.
امام خمینی، روح‌الله (1374). تحریرالوسیله، ترجمۀ علی اسلامی، قم، انتشارات اسلامی.
امام خمینی، روح‌الله (1378). صحیفه امام، مجموعه آثار امام خمینی(ره)، تهران، نشر مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
 امام خمینی، روح‌الله (1392). حکومت اسلامی و ولایت فقیه، چاپ پنجم، تهران، نشر مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  خویی، سیدابوالقاسم (1430 ق). موسوعة الإمام‌الخوئی، التنقیح فی شرح المکاسب، ج ۳۷، تقریر میرزاعلی غروی، چاپ چهارم، قم، مؤسسه احیاء آثار الامام‌الخوئی.
 رایگان، محمود و رضا قاسمیان (1393). نقش قاعدۀ نفی سبیل در توسعۀ جوامع اسلامی، تهران، فصلنامۀ حکومت اسلامی، دوره 19، شماره 71.
 رضایی، حسن (1393). قاعدۀ نفی سبیل، سایت پژوهۀ پژوهشکدۀ باقرالعلوم.
 رضایی، مجید و سید محمدعلی هاشمی (1391). بازخوانی قاعدۀ نفی سبیل با رویکردی به اندیشه‌های امام خمینی(ره)، تهران، پژوهشنامۀ‌ متین، سال 14، شماره‌ 57.
شکوری، ابوالفضل (1377). فقه سیاسی اسلام، چاپ دوم، قم، مؤسسه بوستان کتاب.
 شهید ثانی، زین‌الدین‌بن‌علی (1413ق). مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، چاپ اول، قم، مؤسسه المعارف الاسلامیه.
 شیخ صدوق (1367). من لا یحضره الفقیه، ترجمۀ علی اکبر غفاری، تهران، نشر صدوق.
 طریحی، محمد (1387). مجمع البحرین، جلد دوم، چاپ چهارم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
 طوسی، محمدبن‌حسن (1407 ق). الخلاف، تحقیق سیدعلی خراسانی و دیگران، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
 عباس‌نژاد، محسن (1385). قرآن و حقوق، مشهد، مؤسسه انتشاراتی بنیاد پژوهشهای قرآنی حوزه و دانشگاه.
 عظیمی شوشتری، عباسعلی (1378). حقوق قراردادهای بین‌المللی در اسلام، قم، ناشر انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
 عمید زنجانی عباسعلی (1368). «قواعد فقه»، ج ۳ (بخش حقوق عمومی)، تهران، انتشارات سمت.
 فاضل لنکرانی، محمد (1418 ق). الفقهیه، چاپ دوم، قم، نشر اعتماد.
 فاضل لنکرانی، محمد (1383). القواعد الفقهیه، جلد یک، قم، نشر اعتماد.
فروتنی، زهرا (1378). مبانی تصمیم‌گیری استراتژیک امام خمینی(ره)، تهران، انتشارات پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی.
 قاضی‌زاده، کاظم (1377). اندیشه‌های فقهی ـ سیاسی امام خمینی(ره)، چاپ اول، تهران، مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری.
 قرائتی، محسن (1389). تفسیر نور، جلد دوم، چاپ چهارم، تهران، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
کامران، حسن و زهرا امیری‌فرد (1394). قاعده نفی سبیل و تطبیقات آن، فصلنامۀ فقه و اجتهاد، دورۀ 2، شماره 3.
کلینی، محمدبن یعقوب (1375). اصول کافی، ترجمۀ محمدباقر کمره‌ای، چاپ سوم، قم، نشر اسوه.
 محمد علی‌پور و شیرمحله، فریده (1383). دفاع مشروع بر اساس منشور ملل متحد با تأکید ویژه بر جنگ عراق علیه ایران، تهران، انتشارات فرهنگ گستر.
 مراغی، سید میرعبدالفتاح (1417ق). العناوین الفقهیه، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
 معین، محمد (1387). فرهنگ معین(یک جلدی)، چاپ اول، تهران، انتشارات فرهنگ نما.
 موسوی بجنوردی، سیدحسن (1377). القواعد الفقهیه، چاپ اول، قم، نشر الهادی.
 موسوی بجنوردی، سیدحسن (1379). قواعد فقهیه، چاپ دوم، قم، نشر الهادی.
 هندی متقی، علی ‌بن ‌حسام ‌الدین (1409 ق). کنز العمال، بیروت، الرساله.