نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• سیده زهرا حسینی نیا

دکتری زبان و ادبیات فارسی، دبیر آموزش و پرورش منطقه 9 شهر تهران. seidezahrahosseini@gmail.com

چکیده

در گفتار متن­های آوینی گفتمان عرفانی، ادبیات کلاسیک و ادبیات پایداری دیده می­شود؛ بنابراین برای فهم بهتر آثار وی که نمونه­ای برجسته از ادبیات پایداری معاصر است باید ارتباط بینامتنی عرفان و ادبیات کلاسیک موردتوجه قرار گیرد. بر همین اساس در این مقاله با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی با رویکرد مقایسه‌ای به بررسی تأثیرپذیری گفتارمتن­های آوینی از متون کهن ادب فارسی به‌ویژه عرفان پرداخته شده­ است. بدین‌منظور بن­مایه‌های عرفانی مانند عشق، ایثار و لقاءالله را به‌عنوان مهم‌ترین شاخص­های عرفانی مشترک گفتارمتن­های مرتضی آوینی و عرفان در نظر می­گیرد. میزان و نحوۀ تأثیرپذیری آوینی از این بن­مایه­ها در متون کلاسیکِ عرفانیِ فارسی مانند مثنوی، کلیات شمس و دیوان حافظ بررسی می­گردد. نتایج این پژوهش مؤید این است که آوینی با استناد به مشاهدات خود از جنگ، به مضامین عرفانی کلاسیک، صورت‌بندی معاصر ویژه­ای بخشیده و به این مفاهیم جنبه­ای پویا و زنده داده ­است. همچنین میزان تأثیرپذیری گفتارمتن­های روایت فتح (گنجینه آسمانی) از ادبیات کلاسیک عرفانی به‌خصوص متون ذکرشده به‌اندازه‌ای زیاد است که گاهی به نظر می­رسد این متن­ها به‌نوعی بازنویسی متون کلاسیک عرفانی به زبان امروزی است. ذوق هنری آوینی در کنار مطالعات گستردة وی در متون ادبیات فارسی چنین اثری را خلق کرده است.

کلیدواژه‌ها

• آوینی
• ایثار
• عشق
• عرفان
• لقاءالله

عنوان مقاله [English]

An explanation of the homology of Avini's speech in mystical texts with an approach to classical Persian mystical works

نویسنده [English]

• seidezahra hosseininia

Hosseininia, Seidezahra, Ph.D. in Persian language and literature, Secretary of Education, District 9, Tehran. seidezarahosseini@gmail.com

چکیده [English]

In the Avini’s texts, mystical discourse, classical literature and sustainability literature can be seen. Therefore, in order to better understand his works, which are a prominent example of contemporary sustainability literature, the intertextual relationship between mysticism and classical literature should be considered. Accordingly, in this paper, the influence of the speech of Avini’s texts on the ancient texts of Persian literature, especially mysticism, has been investigated using the comparative, descriptive and analytical methods. In this regard, mystical foundations such as love, Sacrifice and Leghaallah as the most important common mystical indicators between the speech of Avini and mystic texts were considered. The type and extent of Avini's influence from these foundations was studied in classical Persian mystical texts such as Divan Sanai, Masnavi, Koliat Shams and Divan Hafez. The results of this research showed that Avini has given a special formulation to classical mystical themes and by applying them, has given a dynamic and lively aspect to these concepts based on his observations of war. Also, the extent of Avini texts' speech influence from classical mystical literature is so great that sometimes it seems that these texts are a kind of rewriting of classical mystical texts in modern language. Avini's artistic taste, along with his extensive studies in Persian literary texts, has shaped such a work.

کلیدواژه‌ها [English]

• Avivni
• Leghaallah Love Mysticism and
• Sacrifice