تأثیر ایثارگری اجتماعی بر تقویت سرمایه اجتماعی در بین شهروندان یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران (نویسنده مسئول).afshanialireza@yazd.ac.ir

2 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران. Yazdan484@yahoo.com

چکیده

سرمایه اجتماعی منبعی است که مردم جامعه، منافع شخصی خود را فدای منافع جمعی می‌کنند، سرمایه اجتماعی ثروتی بی‌انتهاست که حفظ و تولید آن نیاز به تحقق شرایطی دارد. یکی از این شرایط، ایثارگری اجتماعی است که نمادِ دیگردوستی و همنوع‌دوستی است. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر ایثارگری اجتماعی بر سرمایه اجتماعی در بین شهروندان 64-16 ساله شهر یزد بود. در این پژوهش، به روش پیمایش و با نمونه‌گیری خوشه‌ای، 384 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد که آلفای کرونباخ برای متغیر ایثارگری اجتماعی برابر 79/0 و برای سرمایة اجتماعی برابر 84/0 به دست آمد. یافته‌ها بیانگر آن بود که ایثارگری اجتماعی بر سرمایه اجتماعی تأثیر مستقیم و معنی‌داری داشت و ایثارگری اجتماعی 35 درصد از واریانس متغیر وابسته (سرمایه اجتماعی) را تبیین می‌کند. همچنین نتایج نشان داد که بین سن و وضعیت تأهل با ایثارگری اجتماعی رابطه معنی‌داری وجود داشت اما بین ایثارگری اجتماعی برحسب جنس افراد تفاوت معنی‌داری وجود نداشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of social self-sacrifice on strengthening social capital among the citizens of Yazd city

نویسندگان [English]

  • SeyedAlireza Afshani 1
  • Yazdan Karimi-Monjarmooei 2
1 Professor of Sociology, Faculty of Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran (Corresponding Author). afshanialireza@yazd.ac.ir
2 Yazdan, PhD student in sociology of Iranian social Problem, Yazd University, Yazd, Iran. Yazdan484@yahoo.com
چکیده [English]

Social capital is a resource in which the people of society sacrifice their personal interests for the common good. Social capital is an infinite wealth whose preservation and production require conditions to be met. One of these conditions is social self-sacrifice, which is a symbol of altruism and philanthropy. The purpose of this study was to investigate the relationship between social self-sacrifice and social capital among citizens aged 16-64 years in Yazd. In this study, 384 people were selected as the sample by survey method and by cluster sampling. A questionnaire was used to collect data. Cronbach's alpha was 0.79 for social self-sacrifice and 0.84 for social capital. Findings indicated that there was a direct and significant relationship between social self-sacrifice and social capital and social self-sacrifice explains 35% of the variance of the dependent variable (social capital). The results also showed that there was a significant relationship between age and marital status with social self-sacrifice, but there was no significant difference between social self-sacrifice in terms of gender.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sacrifice
  • social self-sacrifice
  • social capital
  • social trust
  • Yazd
منابع و مآخذ
احمدی، سیروس (1388). «بررسی نوع دوستی در روابط روزمره اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن»، مجله جامعه‌شناسی ایران، شماره 2: 108-78.
احمدی، سینا؛ شمسی، رحمت و احمدی، بختیار (1395). «تحلیل جامعه‌شناختی رابطه سرمایه اجتماعی و جرایم جوانان (مطالعه موردی: زندان مرکزی سنندج)»، جامعه‌پژوهی فرهنگی، شماره 4: 22-1.
استونز، راب (1379). متفکران بزرگ جامعه­شناسی، ترجمه مهرداد میردامادی، تهران: نشر مرکز.
کمربیگی، خلیل و باپیری، امیدعلی (1394). «نگرشی به روحیه ایثارگری و انتظار از ایثارگران»، فصلنامه فرهنگ ایلام، شماره 38 و 39: 174-154.
پاتنام، روبرت (1384). دموکراسی و سنت­های مدنی، ترجمۀ محمدتقی دلفروز، تهران: دفتر مطالعات و تحقیقات سیاسی وزارت کشور.
تنهایی، حسین ابوالحسن (1390). درآمدی بر مکاتب و نظریه­های جامعه­شناسی، تهران: نشر بهمن برنا.
جوان­چور، محمدعلی؛ امام‌جمعه، فرهاد و رحیمی، عبدالرحیم (1400). «طراحی مدل رشد و توسعه سرمایه­های اجتماعی در بنیاد شهید و امور ایثارگران تهران بزرگ»، فصلنامه سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، شماره 5: 166-144.
چلپی، مسعود (1375). جامعه‌شناسی نظم، تهران: نشر نی.
خانزاده، عباسعلی حسین؛ محبوبه طاهر و حسین حیدری (1392). «بررسی راهکارهای حفظ، تقویت و نهادینه کردن روحیه ایثارگری»، نشریه روانشناسی نظامی، شماره 16: 84-67.
ذبیحی علی تپه، علی (1386). جنگ، فرهنگ ایثار و شهادت، مجموعه مقالات نخستین همایش ملی فرهنگ ایثار شهادت، سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران استان فارس.
زارع، بیژن و هومان دانشپذیر (1395). «مطالعه جامعه­شناختی رابطه دینداری و اعتماد اجتماعی با گرایش به ایثارگری در استان کهگیلویه و بویراحمد»، فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، شماره 19: 150-123.
سریرافراز، محمد (1390). «واکاوی تعاملات ایثار و رشد اقتصادی با رهیافت سرمایه اجتماعی»، همایش ملی ایثار و شهادت، https: //civilica.com/doc/126382/
شعبانی­مقدم، کیوان؛ سارا نژادی، فرزانه زین­العابدینی و معصومه حسن­زاده تبریزی (1400). «زنان، ایثار و شهادت در دوره معاصر»، دو فصلنامه شاهد اندیشه، شماره 2: 90-73.
غیاثوند، احمد و پریسا دهکردیان (1388). «بررسی نگرش جوانان نسبت به عملکرد ایثارگران»، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 1: 47-31.
قاسم‌پور، حامد؛ کرم خلیلی و مجتبی یاسینی فرد (1398). «اثرات فرهنگ ایثار و شهادت بر رفتار شهروند سازمانی: تبیین نقش میانجی سرمایة اجتماعی»، مطالعات منابع انسانی، شماره 3: 124-101.
قربانی، علیرضا (1397). «بررسی رابطه میان دینداری و سرمایه اجتماعی در میان دانشجویان دانشگاه گلستان»، اسلام و علوم اجتماعی، شماره 20: 123-103.
کاظمی، افسانه؛ زاهد غفاری هشجین و عباس کشاورز شکری (1395). «بررسی مؤلفه‌های جمعی فرهنگ ایثار و شهادت در خاطرات آزادگان دفاع مقدس به‌مثابه سرمایه اجتماعی»، پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی، شماره 14: 147-139.
کردنائیج، اسداله و فرشته خلیلی پالندی (1397). «تأثیر فرهنگ ایثار و شهادت بر سرمایه اجتماعی با میانجی­گری باورهای دینی» فصلنامه مدیریت اسلامی، شماره 3: 58-37.
کهن‌سال، مهدی و فاطمه محمدی (1398). «تأثیر سرمایه اجتماعی در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت»، چهارمین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش.
کوزر، لوئیس (1379). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
موسی­پور، نعمت‌الله (1391). «ترویج فرهنگ ایثار و شهادت به کمک برنامه درسی در دوره ابتدایی»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره 3: 126-103.
نوربالا، احمدعلی؛ میرطاهرموسوی، ملیحه شیانی، سقراط فقیه­زاده، حنان زارع و حمیدرضا هندی (1400). «وضعیت سرمایه اجتماعی ایرانیان در سال 1393»، فصلنامه رفاه اجتماعی، شماره 82: 377-311.
هابرماس، یورگن (1384). کنش ارتباطی، ترجمۀ کمال پولادی، تهران: انتشارات موسسه ایران.
 
Friedrich-Cofer, Lynette K. Huston-Stein, Aletha; Kipnis, Dorothy M. Susman, Elizabeth J. and Clewett, Ann S. (1979). Environmental Enhancement of Prosocial Television Content: Effects on Interpersonal Behavior, Imaginative Play and Self-Regulation in a Natural Setting. Developmental Psychology, 15: 637-646.
Harper, R. (2002). The measurement of social capital in the United Kingdom. Office for National Statistics, 11: 1-9.‏
Kanas, A. Scheepers, P. and Sterkens, C. (2015). Interreligious contact and out-group trust: Findings from conflict and non-conflict regions in Indonesia and the Philippines. Sterkens, CJA; Vermeer, PADM (ed.), Religion, migration and conflict, 121-146.
Mostafa, A. Bottomley, P. (2020). Self-Sacrificial Leadership and Employee Behaviours: An Examination of the Role of Organizational Social Capital. Journal of Business Ethics, 61 (3): 641-652.
Piliavin, J, A. Piliavin, A. M. (1972). Effect of Blood on Reactions to a Victim, Journal of Personality and Social Psychology, 23 (3): 353-361.
Kim, M. Ki Lee, C. Boon, M. (2016). The effect of social capital and altruism on seniors' revisit intention to social network sites for tourism-related purposes, Journal of tourism management, 53: 96-107.
Rao, L.Han, R. PengRen, X. Wen Bai,X. Zheng, R. Liu, H. Wang, Z. Li, J. Zhang,K. Li, S. (2011). Disadvantage and Prosocial Behavior the Effects of the Wanchvan Earthquake. Journal of Evolution and Human Behavior, 32 (1): 63-69.
Yablo, P. D. Field, N. P. (2007). The role of culture in altruism: Thailand and the United States. Psychologia: An International Journal of Psychology in the Orient, 50 (3) 236–251.