جایگاه کشور عراق در جبهه مقاومت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی علوم سیاسی دانشکده شهید محلاتی قم (نویسنده مسئول).

2 گروه هوشبری، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران.

3 دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران.

چکیده

مقاله حاضر با رویکرد تلفیقی (توصیفی ـ تاریخی و رئالیسم تدافعی) به بررسی جایگاه کشور عراق در جبهه مقاومت می‌پردازد و سعی دارد با تأکید بر ویژگی‌ها و شاخصه‌های مهم کشور عراق جایگاه مهم این کشور را در اتخاذ سیاست و خط‌مشی تصمیم‌گیرندگان امر به اثبات برساند. این نوشته اذعان می‌دارد که عراق به دلیل موقعیت خاص ژئوپلیتیکی ذخایر نفت و گاز و از همه مهم‌تر شرکت داشتن در جبهۀ مقاومت و همسایگی با کشور ایران همواره موردتوجه قدرت‌های فرامنطقه‌ای و کشورهای همسایه بوده است. این مقاله در ادامه با اشاره به جایگاه عراق و ایران به‌عنوان بخشی از محور مقاومت در نظریه‌های جهانی ژئوپلیتیک ویژگی‌های ژئوپلیتیکی ایران و عراق را برمی‌شمارد و در پایان با اشاره به جایگاه و توانایی‌های جبهۀ مقاومت برای ایجاد همگرایی در منطقه و کاهش تنش را برمی‌شمارد. یافته‌ها حاکی از آن است که کشور عراق با اکثریتی مسلمان و شمار بالای شیعیان، از زمان سقوط صدام حسین تاکنون، جایگاهی ویژه در جبهه مقاومت داشته است اگرچه به نظر می‌رسد که محور مقاومت هنوز امکان بهره‌گیری گسترده و هماهنگ از این کشور را نداشته است؛ اما پتانسیل‌هایی مانند اهمیت ژئوپلیتیکی، داشتن مراجع تأثیرگذار شیعی و گروه‌های شیعی مختلف، در عراق نشان می‌دهد که این کشور جایگاهی مهم در تلقی محور مقاومت دارد. چه اینکه اگرچه در عراق گروه‌هایی مانند حشد الشعبی و کتائب از دیدگاه مقاومت در این کشور دفاع می‌کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Iraq's Position in Axis of Resistance

نویسندگان [English]

  • Faez Jalil 1
  • Seyedsajad Hoseini 2
  • Elham Ahmadi 3
1 Bachler of Political Science, Shahid Mahallati Faculty, Qom, Iran (Corresponding Author).
2 Department of Anesthesiology, School of Paramedical Sciences, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran.
3 Faculty of Paramedical Sciences, Medical Sciences University, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

The present article examines the position of Iraq in the axis of resistance with a combined approach (descriptive-historical and defensive realism) and tries to emphasize the important features and characteristics of Iraq and its important position in adopting the policy of decision makers. This article acknowledges that Iraq has always been considered by supra-regional powers and neighboring countries due to the special geopolitical position of oil and gas reserves and, most importantly, its participation in the axis of resistance and its neighborhood with Iran. This article goes on to refer to the position of Iraq and Iran as part of the axis of resistance in global geopolitical theories and enumerates the geopolitical features of Iran and Iraq. The findings show that Iraq, with a Muslim majority and a large number of Shiites, has had a special place in the resistance since the fall of Saddam Hussein, although it seems that the axis of resistance can still be used extensively and in a coordinated manner. However, potentials such as geopolitical importance, having influential Shiite authorities and various Shiite groups in Iraq show that this country has an important place in the perception of the axis of resistance. However, in Iraq, groups such as hashd-al sha'bi (the popular mobilization)and kata'eb (the books) defend the view of the resistance in this country.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • West Asia
  • Iraq
  • Axis of resistance
  • Geopolitics
  • Strategy
  • Oil
  • Region
منابع و مأخذ
 
آدمی، علی و الهام کشاورزمقدم (1394) «جایگاه مجموعه امنیتی محور مقاومت در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات سیاسی جهان اسلام، شماره 2: 19-1.
ابوالحسن شیرازی، حبیب‌الله و رضا پارسه (1393). «ائتلاف سه‌گانه ایران، سوریه و حزب‌الله و تأثیر آن بر منافع آمریکا در خاورمیانه»، سیاست جهانی، 3: 113-73.
پارسای رضا و مهدی مطهرنیا (1393) «اثرگذاری محور ایران، سوریه و حزب اله بر منافع آمریکا در خاورمیانه»، فصلنامه سیاست دفاعی، شماره 1: 137-107.
پوستین چی، ز. (1391). «انقلاب اسلامی ایران و برسازی هنجار سیاسی مقاومت در روابط بین‌الملل (عنوان عربی: الثورة الإیرانیة و تطبیق المعیار السیاسی الشیعی علی العلاقات الدولیة)». آفاق امنیت، شماره 5: 76-49.
سهرابی، محمد؛ امرالله اشرفی و مرتضی کریمی (1395). «کالبدشناسی احزاب و گروه‌های سیاسی عراق و تأثیر آن‌ها بر روابط ایران و عراق»، فصلنامه مطالعات روابط بین‌الملل، شماره 34.
عالیشاهی عبدالرضا، یونس فروزان و حسین مسعودنیا (1398). «ویژگی‌های پان شیعیسم جریان صدر در عراق پساداعش»، پژوهش‌نامه ایرانی سیاست بین‌الملل،  شماره 2: 216-193.
علیدادی، شهربانو (1390). «انقلاب ایران و ژئوکالچر مقاومت در سیاست بین‌الملل»، فصلنامه سیاست، 4: 191-175.
قاسمی، فرج‌الله (1395). ساختار سیاسی اجتماعی شیعیان عراق. تهران: نشر مشعر.
قاسمی، بهزاد (1400). «ظرفیت‌سنجی شیعیان عراق و تأثیر آن بر محور مقاومت»، مجله سیاست دفاعی، شماره 114: 40-9.
قاسمی، بهزاد (1397). «ژئوپلیتیک محور مقاومت و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران بر اساس گفتمان انقلاب اسلامی»، فصلنامه آفاق امنیت، شماره 38: 34-5.
گلشنی، علیرضا و حمیدرضا سهرابی (1393). «نقش جمهوری اسلامی ایران در قیف ژئوپلیتیک غرب آسیا»، فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، شماره 6: 117-81.
محمودی رجا، سیدزکریا، علی باقری دولت‌آبادی و بهنام راوش (1397). «بررسی محور مقاومت و آینده نظام سلطه با استفاده از نظریه نظام جهانی»، دوفصلنامه علمی مطالعات بیداری اسلامی، شماره 7: 28-7.
 
Ahmadian, H. (2021). Dignity, Wisdom and Expediency: How Ideational Factors Shape Iran’s Foreign Policy. The International Spectator, 1-16.
Boduszyński, M. P. (2016). Iraq's Year of Rage. Journal of Democracy27(4), 110-124.
Malik, H. (2017). The Future of Iraq’s Popular Mobilization Forces.
Dorj, H. & Nourani Benam, K. (2020). Explain how ISIS was defeated in Iraq and Syria by emphasizing the strategic role of the Islamic Republic of Iran. Human Geography Research.
Jalal Dehghani Firoozabadi, S. (2011). Ontological Security and the Foreign Policy Analysis of the Islamic Republic of Iran. Iranian Review of Foreign Affairs, 2(6).
Sullivan, Marisa (April 2014), Hezbollah in Syria, MIDDLE EAST SECURITY REPORT 19, Institute for the Study of War, p 1-43.
Goodarzi, J. (2013). Iran and Syria at the Crossroads: The Fall of the Tehran-Damascus Axis? Middle East Program, Wilson Center.
Mearsheimer, J. J. & Alterman, G. (2001). The tragedy of great power politics. WW Norton & Company.
Majidyar, A. Alfoneh, A. Feierstein, G. M. Vatanka, A. & Lister, C. (2018). Iran's Iraqi militia allies eye next elections to consolidate gains, expel US. Middle East Institute20.
Mohseni, P., & Kalout, H. (2017). Iran’s axis of resistance rises. Foreign Affairs24.
Piotrowski, M. A. (2017). “Mosaic Defence:” Iran’s Hybrid Warfare in Syria 2011–2016. The Polish Quarterly of International Affairs26(3), 18-67.
Thongin, A. (2017). Russia amidst the Syrian Civil War. RSU International Journal of College of Government (RSUIJCG), 4(1).
Gordon, M. R. & Lehren, A. W. (2010). Leaked reports detail Iran’s aid for Iraqi militias.
Piotrowski, M. A. (2017). “Mosaic Defence:« Iran’s Hybrid Warfare in Syria 2011–2016. The Polish Quarterly of International Affairs26(3), 18-67.
Waltz, K. N. (2012). Why Iran should get the bomb: Nuclear balancing would mean stability. Foreign Affairs, 2-5.