جایگاه قدرت نرم در بسترهای غافلگیری راهبردی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روابط بین الملل، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی.

3 دانش‌آموخته دکتری علوم سیاسی (نویسنده مسئول).

چکیده

تأمین و تضمین امنیت در فضای بروز و ظهور تهدیدهای گوناگون در نظام امنیت متحول شده جهانی، اولویتی مهم برای تمامی دولت‌ها است. در چنین فضایی، جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان نظامی ضدسلطه در معرض تهدیدهای متعارف و غیرمتعارف گوناگون از سوی کنشگران منطقه‌ای و غیرمنطقه‌ای است، تهدیدهایی که درک درست آن‌ها از اهمیتی غیرقابل‌انکار برای دستگاه امنیتی و سیاست خارجی کشور برخوردار است. در توضیح شیوه بروز این تهدیدها باید گفت که آن‌ها دقیقاً با شناخت خلأهای راهبردی و ضعف‌های استراتژیک در حوزه­های اقتصادی، سایبری، دفاعی و... سعی می‌کنند تا ضربه را به همین نواحی وارد کرده و با اقدامات ایذایی و چندبعدی، دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی ایران را دچار نوعی غافلگیری راهبردی کنند. بر این اساس، سؤال این پژوهش آن است که قدرت نرم چگونه می‌توان سبب غافلگیری راهبردی شود؟ در پاسخ به این پرسش، فرضیه این پژوهش این‌گونه مطرح می‌شود که شناخت درست از ضعف‌های موجود در حوزه‌های اقتصادی، سایبری و دفاعی و تقویت زیرساخت‌های دفاعی در این حوزه‌ها، دو گام مهم در جهت جلوگیری از بروز غافلگیری راهبردی می‌باشند. یافته‌های این پژوهش نشان از آن دارد که قدرت نرم با تأثیر بر دپیلماسی و نفوذ بر فضای فکری اجتماع سبب به وجود آمدن غافلگیری برای نظام سیاسی می‌شود. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از تجزیه‌وتحلیل داده‌های به روش کتابخانه‌ای انجام شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Position of Soft Power in the Contexts of Strategic Surprise of Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • mohamad porgorban 1
  • Ruqayyah mehri 2
  • hamidreza tabshiri 3
1 Assistant Professor, Department of International Relations, Karaj Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Expert in charge of scientific research relations
3 Department of Political Sciences, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Islamic Republic of Iran
چکیده [English]

Providing and securing security in the incidence and emergence of various threats in the global security system is an important priority for all governments. In such an atmosphere, the Islamic Republic of Iran, as an anti-domination system, is subject to conventional and unconventional threats from regional and unrealistic actors, threats that proper understanding of the importance of the country is for the country's security and foreign policy. In explaining the way these threats occur, it should be said that they by recognizing strategic gaps and strategic weaknesses in the fields of economics, cyber, defense, etc. try to damage these fields and surprise security system of Islamic Republic of Iran strategically by harassment and multidimensional actions. Accordingly, the question of this research is that how soft power can cause strategic surprise? In response to this question, the main hypothesis is that proper recognition of the weaknesses in the economic, cyber and defense fields and strengthening defense infrastructure are two important steps to prevent strategic surprise.  The findings of this research show that soft power with an effect on diplomacy and influence on the intellectual space of the community leads to surprise for the political system. This paper carried out using descriptive-analytical method using library method analysis.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Soft power
  • Islamic Republic of Iran
  • Strategic surprise
  • Treats
  • Security system

منابع و مآخذ

آقا بخشی، علی (1377). فرهنگ علوم سیاسی، تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران.
افتخاری، اصغر (1385). گفتگو: قدرت نرم انقلاب اسلامی. فصلنامه بسیج، شماره 32: 149-130.
بیگی، مهدی (1389). «قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی لبنان)»، تهـران، دانشـگاه امام صادق (ع).
خداوردی، حسن (1397). «راهبرد قدرت نرم آمریکا در مقابل جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات سیاسی، شماره 39: 105-94.
 جعفری‌پناه، مهدی (1391). «قدرت نرم از دیدگاه اسلام و کاربرد مؤلفه‌های آن در جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات قدرت نرم، شماره 8: 39-23.
رضایی، علی (1392).«قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه»، تهران، انتشارات دانشگاه دفاع ملی.
عباسی، محمد (1395). «نسبت مفهومی قدرت و امنیت نرم در دولت ملی». فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، شماره 37:‌ 73-40.
 زارع، سید فردین (1386). الگوی مدیریت غافلگیری راهبردی، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی.
شیروانی، میثم (1389). «قدرت نرم حزب‌الله، پیامدهای سیاسی و امنیتی جنگ 33 روزه»، تهران، دانشگاه امام صادق (ع).
صدرپور، سیدامیرحسین؛ محمدحسین جمشیدی و محسن اسلامی (1395).«بررسی سازوکار نوین دیپلماسی عمومی بر مبنای نظریه قدرت نرم جوزف نای». فصلنامه علمی مطالعات قدرت نرم شماره 1: 180-165.
والی، بارتون (1395). «ترفند، فریب و غافلگیری در جنگ»، تهران، نگرش راهبردی.
غفوری، علی (1392). صد جنگ بزرگ تاریخ، تهران، ابرار معاصر.
کالینز، جان (1391). جغرافیای نظامی ج 1، ترجمۀ محمدرضا آهنی، انتشارات دانشگاه جنگ.
کریمی مله، علی؛ اکبر بابایی و کاوه امیرخانی (1389). «تهدیدات سیاسی امنیت ملی از دیدگاه امام خمینی (ره)» فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 49: 110-83.
گلشن پژوه، محمود رضا (1387).«جمهوری اسلامی و قدرت نرم»، تهران: معاونت پژوهشـی دانشـگاه آزاد اسلامی.
نای، جوزف (1387). قدرت نرم، ابزار موفقیت در سیاست بین‌الملل، ترجمه سیدمحسن روحـانی و مهدی ذوالفقاری، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
Reevy, Gretchen; Malamud Ozer, Yvette; Ito, Yuri (2010). Encyclopedia of Emotion, Volume 1. P. 551.
Ekman, P. (1984). Approaches to Emotions. Nj: Erlbaum: Hillsdale. Pp. 319–343.
خامنه‌ای، سیدعلی (1395). در دیدار با هیئت دولت دوازدهم:
خامنه‌ای سیدعلی (1399). در دیدار با دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه‌های افسری نیروهای مسلح:
https://khl.ink/f/46633.