زهرا کشته گر؛ فاطمه پیری؛ حدیثه کهخا ژاله
دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 213-228
چکیده
از همان ابتدای تاریخ اسلام زنان سرچشمه ایثار گذشت و نجابت بودند. تاریخ دنیا کم نیست از وجود بانوان فداکاری که برای حفظ اسلام و اشاعه آن از جان و فرزندان خود هم گذشتهاند و در راه اسلام از هیچ امری دریغ نکردهاند. ایثار و فداکاریهای حضرت زینب و بانوان فداکار و شجاع حاضر در قیام کربلا جلوۀ عظیمی از روح شهادتطلبی و ایثار زنان مسلمان ...
بیشتر
از همان ابتدای تاریخ اسلام زنان سرچشمه ایثار گذشت و نجابت بودند. تاریخ دنیا کم نیست از وجود بانوان فداکاری که برای حفظ اسلام و اشاعه آن از جان و فرزندان خود هم گذشتهاند و در راه اسلام از هیچ امری دریغ نکردهاند. ایثار و فداکاریهای حضرت زینب و بانوان فداکار و شجاع حاضر در قیام کربلا جلوۀ عظیمی از روح شهادتطلبی و ایثار زنان مسلمان در تاریخ است و حالا زنان غیور ایرانی باالگو گرفتن از فداکاریهای حضرت زینب (س)، در جریان رهایی از ظلم و ستم و استبداد پهلوی، رشادتهای بینظیری از خود بر جای گذاشتند و در کنار مردان و حتی جلوتر از آنان از آزمون صبر و استقامت و فداکاری سربلند بیرون آمدند. زنان در این انقلاب در بسیاری از فعالیتها و رویدادهای مهم شرکت داشتند. آنها بهعنوان فعالان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در اعتراضات و تظاهرات شرکت کردند و نقش بسیار مؤثری در تحولات سیاسی این دوران بودند. زنان در ترویج ارزشهای دینی و فرهنگی نیز نقش مهمی داشتند و در تحولات فرهنگی انقلاب همراه با مردان بهعنوان مدافعان انقلاب بهشمار میرفتند. این مقاله در خصوص این است که گوشهای از فعالیتها و فداکاریهای زنان را در جریان انقلاب اسلامی به عنوان یکی از مهمترین وقایع این سرزمین بیان کند.
زهرا کوهساری؛ میثم جوکار
دوره 3، شماره 2 ، آذر 1401، ، صفحه 269-294
چکیده
ازجمله مسائل موردتوجه عمده نظریهپردازان مدرن انقلاب و جنبشهای اجتماعی، سرنوشت انقلابها بعد از پیروزی و برانداختن نظم موجود و تبدیل انقلاب به یک نظام سیاسی جدید است. اینکه یک جنبش انقلابی بعد از پیروزی بر نظام سیاسی مطرود، نظام جدیدی را خلق نموده و به حرکتهای انقلابی خاتمه میدهد و درواقع انقلاب مأموریتش پایانیافته به نظام ...
بیشتر
ازجمله مسائل موردتوجه عمده نظریهپردازان مدرن انقلاب و جنبشهای اجتماعی، سرنوشت انقلابها بعد از پیروزی و برانداختن نظم موجود و تبدیل انقلاب به یک نظام سیاسی جدید است. اینکه یک جنبش انقلابی بعد از پیروزی بر نظام سیاسی مطرود، نظام جدیدی را خلق نموده و به حرکتهای انقلابی خاتمه میدهد و درواقع انقلاب مأموریتش پایانیافته به نظام تبدیل میشود. بر همین اساس نظریههای مدرن انقلاب رأی به امتناع همزیستی انقلاب و نظام دادهاند؛ اما درک متفاوتی که از معنای انقلاب در نگاه رهبران انقلاب اسلامی وجود دارد باعث شده که در اندیشه مبتنی بر انقلاب اسلامی نهتنها رأی به پایان مأموریت انقلاب داده نشود، بلکه از نظریه «نظام انقلابی» دفاع بشود. این نوشتار میکوشد به روش کیفی و با استفاده از منابع اسنادی، ضمن بررسی انتقادی نظریات مهم انقلاب و جنبشهای اجتماعی و با تکیهبر نظریه جنبش اجتماعی و نگاه بدیع و خلافِ آمد امام خمینی به انقلاب اسلامی، امتناع همزیستی انقلاب و نظام بهمثابه یک قاعده کلی را رد کرده و چیستی و چگونگی همزیستی انقلاب و نظام در ایران را بررسی کرده و مدلی برای توضیح چگونگی تحقق نظام انقلابی ارائه بدهد.
محمدرضا مانی فر؛ زینب حاجی علیمحمدی
دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1401، ، صفحه 69-96
چکیده
این تحقیق، ترسیم سیمای واقعبینانه از ارزشهای انقلاب اسلامی ایران را در برنامههای رادیو انقلاب تعقیب میکند و بر مطالعه و تحلیل برنامۀ صبحگاهی طلوع فجر در این ایستگاه مناسبتی صدای جمهوری اسلامی تمرکز دارد و از دیدگاه محققان، مسأله اصلی را آن میداند که برنامۀ مورد مطالعه در مقطع زمانی 12 تا 22 بهمن 1399- موسوم به دهه فجر 99 - بهعنوان ...
بیشتر
این تحقیق، ترسیم سیمای واقعبینانه از ارزشهای انقلاب اسلامی ایران را در برنامههای رادیو انقلاب تعقیب میکند و بر مطالعه و تحلیل برنامۀ صبحگاهی طلوع فجر در این ایستگاه مناسبتی صدای جمهوری اسلامی تمرکز دارد و از دیدگاه محققان، مسأله اصلی را آن میداند که برنامۀ مورد مطالعه در مقطع زمانی 12 تا 22 بهمن 1399- موسوم به دهه فجر 99 - بهعنوان نمونه هدفمند تحقیق چه ارزشهای مشخص را مبتنی بر آنچه در قانون اساسی آمده، منعکس کرده و نوع و شدت ارزشهای منعکسشده چگونه است؟ استفاده از روش تحلیل محتوا و تحلیل یافتههای تحقیق نشان میدهد که مجموعه پیامآفرینان در ارزشگذاریهای خود، بیشتر به این سؤال که چه چیز تا چه حد خوب و مطلوب است، جواب داده و از «ملّیت آمیخته به اسلام» گفته و ارزشهای مثبت انقلاب اسلامی را با استوار ساختن بر محور آن منعکس کردهاند و در چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب، برداشت خاص خود از اسلام را طوری اشاعه داده و خواسته یا ناخواسته از ارزشهای مثبت انقلاب 57 یاد کردهاند که گویی بین اسلام، استقلال و پیشرفت از یک طرف و جمهور، آزادی و عدالت از طرف دیگر، تضاد و خوشبینانه، تفاوت چشمگیر وجود دارد؛ حال آنکه با مطالعۀ قانون اساسی و حتی مرور برخی موضعگیریهای رهبران انقلاب اسلامی درمییابیم که نه تنها تضاد و حتی تفاوت وجود ندارد که اینها همه از یکدیگر تفکیکناپذیرند.
توحید محرمی
دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1401، ، صفحه 243-264
چکیده
ایدۀ فعالیت فرهنگی از درون و ذهن انسان آغاز میشود و باهدف روشنگری و پرورش روح پیام و معنایی را بهطور هدفمند به مخاطب ارائه میکند. تعالیبخش بودن این پیامها برای ارتقاء جامعه از دغدغههای همیشگی بشر بوده است. موضوعی که در گفتمان انقلاب اسلامی همواره مدنظر بوده و در آموزههای اسلامی از آن بهعنوان «حیات طیبه» یاد میشود. ...
بیشتر
ایدۀ فعالیت فرهنگی از درون و ذهن انسان آغاز میشود و باهدف روشنگری و پرورش روح پیام و معنایی را بهطور هدفمند به مخاطب ارائه میکند. تعالیبخش بودن این پیامها برای ارتقاء جامعه از دغدغههای همیشگی بشر بوده است. موضوعی که در گفتمان انقلاب اسلامی همواره مدنظر بوده و در آموزههای اسلامی از آن بهعنوان «حیات طیبه» یاد میشود. عدالت اجتماعی موجب توسعه همهجانبه جامعه میشود؛ اما در مقابل این اشاعه تبعیض و احساس محرومیت است که صلح، حمایت از کار، رشد آزاد، هویت و دانش، مشروعیت، وحدت ملی و غیره را به مخاطره میاندازد و حیات طیبه تحقق پیدا نمیکند. از طرفی با توسعه و گسترش ابعاد مختلف زندگی بشر، دایره شمول مفهوم عدالت افزایش یافته است و دیگر ظلم و بیعدالتی به عمل مستقیم فرد محدود نمیشود، بلکه نادیده گرفته شدن خیرعمومی در اقدامات اجتماعی، میتواند از مصادیق ظلم باشد. بر همین اساس، مقاله پیشرو، باهدف تحریک اذهان و توجه مراکز علمی و سیاستگذاری کشور به موضوع فعالیتهای فرهنگی هدفمند و مسئله عدالت، سعی دارد در حد توان به چگونگی فعالیتهای فرهنگی عدالت محور پس از انقلاب اسلامی پاسخ دهد؟ نوع تحقیق کاربردی _ توسعهایی بوده و روش آن اسنادی و کتابخانهای میباشد. یافتههای این پژوهش نشان میدهد؛ باوجود آرمانهای عدالت خواهانه انقلاب اسلامی خیرعمومی بهطور منسجم و سازمانیافته بهبود نیافته است و همچنان نیازمند توسعه و گسترش فعالیتهای فرهنگی عدالت محور برای ارتقاء جامعه هستیم.
کیوان شعبانی مقدم؛ سارا نژادی؛ فرزانه زین العابدینی؛ معصومه حسن زاده تبریزی
دوره 2، شماره 2 ، دی 1400، ، صفحه 73-90
چکیده
فعالیت زنان در عرصههای مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه اسلامی، از صدر اسلام تاکنون از واقعیتهای غیرقابلانکار تاریخ اسلام و ایران است. هرچند اسلام با حضور زنان در جنگها بهعنوان رزمنده مخالف است، اما در مواردی که این اقدام بهمنظور دفاع از جان خویش یا دفاع از وجود مبارک پیامبر (ص) انجامشده، مخالفتی ابراز نشده است. از همان ...
بیشتر
فعالیت زنان در عرصههای مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه اسلامی، از صدر اسلام تاکنون از واقعیتهای غیرقابلانکار تاریخ اسلام و ایران است. هرچند اسلام با حضور زنان در جنگها بهعنوان رزمنده مخالف است، اما در مواردی که این اقدام بهمنظور دفاع از جان خویش یا دفاع از وجود مبارک پیامبر (ص) انجامشده، مخالفتی ابراز نشده است. از همان صدر اسلام، زنان شهادتطلب و ایثارگر حتی در بحرانیترین شرایط از بذل جان و فداکاری در راه اسلام دریغ نداشتند. حماسه پرشور کربلا و ایثارگریهای زینب (س) و دیگر زنان چون مادر وهب (دختر عبد، از بنی کلب، همسر عبدالله بن عمیر کلبی) جلوهای از روح شهادتطلبی در زنان مسلمان است. هدف از این مطالعه بررسی نقش روحیه ایثار و شهادت زنان ایرانی در ادوار مختلف بود. روش پژوهش به شکل کتابخانهایی بود که در آن برای یافتن مستندات، از مطالعه کتب مربوط و جستوجو در پایگاههای داده داخلی با استفاده از کلیدواژههای مرتبط انجام گرفت؛ که نتایج جستوجو نشان داد زنان ایران اسلامی چه در زمان مشروطه و چه در انقلاب اسلامی یا جنگ تحمیلی، با الگوپذیری از حضرت زینب (س) همواره در کنار مردان خود وگاهی جلوتر از آنان، از آزمون صبر و استقامت و ایثار و شهادتطلبی، سربلند بیرون آمدهاند.
علی جاوید؛ مهدی شوشتری
دوره 1، شماره 2 ، آذر 1398، ، صفحه 143-178
چکیده
یکی از عوامل مؤثر بر تداوم انقلاب اسلامی، فرهنگ شهادت است که ریشه درگذشته سرخ جامعه شیعی یعنی اعتقاد به عاشورا و مؤلفههای ایثار، ازخودگذشتگی و شهادت در راه ارزشها دارد. این عناصر بعد از واقعه عاشورا بهصورت یک فرهنگ در جوامع شیعی نمود پیدا کرد؛ بهطوریکه هنوز زمان زیادی از این واقعه نگذشته بود که قیامهای متعددی با تأثیرپذیری ...
بیشتر
یکی از عوامل مؤثر بر تداوم انقلاب اسلامی، فرهنگ شهادت است که ریشه درگذشته سرخ جامعه شیعی یعنی اعتقاد به عاشورا و مؤلفههای ایثار، ازخودگذشتگی و شهادت در راه ارزشها دارد. این عناصر بعد از واقعه عاشورا بهصورت یک فرهنگ در جوامع شیعی نمود پیدا کرد؛ بهطوریکه هنوز زمان زیادی از این واقعه نگذشته بود که قیامهای متعددی با تأثیرپذیری از عاشورا در جوامع شیعی به وقوع پیوست که ازجمله آنها میتوان به قیام توابین اشاره نمود. از همان زمان بود که شهادتطلبی بهعنوان یک فرهنگ در جامعه مطرح شد و این اندیشه موجب گردید شیعیان در مبارزه با ظلم و ستم از مرگ نهراسند. انقلاب اسلامی ایران با اتکاء به نیروی ایمان و جوانان پر شور به رهبری امام خمینی (ره) در سال 1357 با پیروزی بر یکی از قدرتمندترین دیکتاتورها جهان توانست نهال انقلاب اسلامی را باوجود توطئههای بسیاری ازجمله جنگ هشت ساله، به ثمر بنشاند و از آن درختی تنومند بر جای بگذارد که اکنون در جهان بهعنوان قدرتی بزرگ و تأثیرگذار در معادلات بینالمللی از آن یاد میشود. اهمیت چنین موضوعی دستاورد امنیت و استقلال ایران را فراهم میآورد. پژوهش پیش رو با هدف بررسی تأثیر فرهنگ شهادت بر تداوم انقلاب اسلامی ایران با روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است.نتایج این پژوهش نشان میدهد که اندیشۀ شهادتطلبی با تأثیرپذیری از فرهنگ عاشورا نهتنها عامل اصلی پیدایش انقلاب اسلامی بوده بلکه از عوامل اصلی حفظ و تداوم آن نیز بوده است.